Utrata zębów to nie tylko problem estetyczny, to również zmniejszenie wydolności żucia, zaburzenie czynności stawów skroniowo żuchwowych. Braki zębów mogą być przyczyną poważnych dolegliwości bólowych głowy.
Uzupełnienia protetyczne dzielimy na uzupełnienia stałe czyli takie, które są osadzone na stałe cementem i nie ma możliwości swobodnego ich wyjmowania, oraz na uzupełnienia ruchome czyli wyjmowane z jamy ustnej- protezy.
Wyróżniamy:
- Licówki - to porcelanowe lub kompozytowe uzupełnienia przyklejane do powierzchni wargowej zęba. Stosowane są najczęściej w celu korekcji kształtu zęba lub by zmienić jego kolor.
- Nakład koronowy czyli onlay – to uzupełnienia wykonywane przez technika, które osadzane są na pojedynczym zębie i zastępują tradycyjne „plomby”. Wykonywane są one najczęściej porcelany lub kompozytu.
-
Endokorony - to uzupełnienia cementowane na stałe w zębach po leczeniu kanałowym. Jest to alternatywa dla koron i wkładów koronowo-korzeniowych. Opracowanie zęba pod endokoronę oszczędza w znacznym stopniu tkanki zęba.
Odbudowy z użyciem endokoron i nakładów dotyczą zwłaszcza zębów trzonowych i przedtrzonowych, które biorą udział w procesie żucia, co powoduje występowanie dużych sił działających na zęba. Jeżeli ząb ma niewiele tkanek własnych to może dojść do naprężeń i odłamania ścianki zęba. Prawidłowa rekonstrukcja zęba po leczeniu kanałowym gwarantuje sukces leczenia kanałowego. Zgodnie z wytycznymi PTE(Polskiego Towarzystwa Endodontów) każdy ząb leczony endodontycznie powinien być odbudowany protetycznie, przy użyciu nakładów, endokoron czy koron.
Endokorony jak i nakłady-onlay mogą być wykonane zarówno z kompozytu protetycznego jak i z porcelany.
Materiały kompozytowe używane przez technika w laboratorium cechują się lepszymi parametrami wytrzymałościowymi od tych stosowanych w gabinecie,stąd tradycyjna „plomba” ma mniejszą trwałość i szczelność. Prawidłowo zacementowany onlay, endokorona dłużej zachowuje szczelność brzeżną – przyleganie. Kompozyt techniczny wykazuje większą stabilność w czasie, praktycznie nie przebarwia się, jest twardy ale jednocześnie wykazuje pewną elastyczność. Ponadto faza monomeru jest w 100% polimeryzowana w pracowni technicznej pod wysokim ciśnieniem, co eliminuje problem związany ze skurczem polimeryzacyjnym.
Wypełnienia bezpośrednie, czyli klasyczne plomby podczas utwardzania lampą zmieniają nieznacznie swoją objętość, co może prowadzić do powstawania naprężeń pomiędzy plombą a ścianą zęba. W przypadku większych ubytków może prowadzić do utraty połączenia między plombą a zębem. Wykonanie endokorony cyz onlay’a wiąże się z większym nakładem pracy i środków, jednak efekt ostateczny, dokładność, wygoda i trwałość rekompensuje poniesione koszty w czasie. Metoda ta powala na uzyskanie bardzo dobrej szczelności uzupełnienia, nawet w skomplikowanych brakach struktury zęba. Gotowe uzupełnienia umocowuje się w ubytkach cementami,możliwe jest to dzięki najnowszej technologii, dzięki działaniu sił adhezji, czyli przyklejaniu nakładu do zęba.
Wkład koronowy lub endokorona wykonywane są na 2 wizytach:
I wizyta – nieznaczna preparacja zęba + wycisk
II wizyta – „wklejenie” czyli zacementowanie
Nakłady (onlay), endokorony umożliwiają:
- precyzyjne odtworzenie powierzchni żującej zęba
- pełne włączenie zęba w proces żucia pokarmów
- idealne odtworzenie punktów stycznych
- zachowanie odpowiedniej higieny
- minimalną ingerencję w tkanki zęba
- Korony i mosty – to uzupełnienia protetyczne trwale osadzone na oszlifowanych wcześniej zębach. Mają one zastosowanie w przypadku znacznego, nie dającego się odbudować za pomocą materiałów do wypełnień, zniszczenia części koronowej zęba. Często służą do poprawy estetyki uzębienia.
- Wkłady koronowo-korzeniowe to uzupełnienia cementowane kanale korzeniowym zęba przeleczonym endodontycznie np. metalowe lub z włókna szklanego.
-
Protezy szkieletowe – wykonywane przy brakach zębowych zbyt rozległych na uzupełnienie mostem. Główną ich część stanowi metalowy szkielet zaopatrzony w klamry i ciernie. Klamry odpowiedzialne są za utrzymanie protezy natomiast ciernie to wypustki opierające się na powierzchniach żujących zębów i przenoszące w ten sposób siły żucia przez zęby i ozębną na kości szczęk co jest korzystne dla organizmu.